Kulağa garip geliyor değil mi? ‘Beyinle Okumak’ da neymiş? Göz görür, dudak okur, kulak işitir. Bütün bunların gizli kahramanı yok mu? O yapmaz mı bütün bunları? Evet, bütün bunların gizli kahramanı beynimiz. Kafatasımızda yorulmak bilmeyen, bizi biz yapan beynimiz. Beynimizle Okumak.. Bu yazım öğrencileri, öğrenmeyi sevenleri ve sınava hazırlananları yakından ilgilendiriyor.
İnsan beyni sanıldığından hızlı çalışır. Yavaş yavaş ve tane tane okumak hem gözlere hem de beyne zarar. Neden mi? Tek tek, hece hece, kelime kelime okumak hem zaman kaybı, hem de gözü ve beyni yoruyor. Yapılan araştırmalar böyle yapıldığında beynin daha fazla yorulduğunu göstermektedir. Günlük hayatta, eğitim kurumlarında hızlı okursan anlayamazsın; yavaş yavaş, tane tane okursan, çalışırsan anlarsın düşüncesi hakim değil mi? İlkokul yıllarına dönüp bakalım. Hatırlar mısınız okuma fişlerini: ‘Ali ata bak’, ‘Işık ılık süt iç’ … O fişler ‘Ali’, ‘ata’, ‘bak’ şeklinde kesilirdi. Parça parça okutulur, öğretilirdi. Beynimizi ne kadar yormuşuz değil mi? Beyin bilgiyi bir bütün olarak alamadığından öğrenme güçleşir. Peki ya parçalar şeklinde değil de bir bütün olarak öğretilseydi, yani ‘Ali ata bak’ şeklinde bütün olarak öğretilseydi ne olurdu? Kesinlikle daha farklı olurdu. Öğrenme daha çabuk gerçekleşirdi, beyin daha az yorulurdu.
Hızlı çalışan beyin, kesinlikle yerinde ve ölçülü hızı sever. Beyin, bilgileri hızlı alır ve işlemeye başlar. Bilgileri kendi içinde düzenler ve sınıflar. Bu işlemler tamamlandığında bilgiye hızlıca erişiriz. İnsan beyni tümdengelim şeklinde çalışır, tümü görüp tüm içerisinde işlem yaparak tekrar tüme gider. Tümü algılar. Bilgiyi bu çerçevede kendi içinde düzenler. İnsan beyni, bir metin yavaş okunduğunda bilgiye adapte olmakta güçlük çekebilir, hayallere dalabilir. Parçalarla öğrenirken dikkat dağılır, beyin farklı işlemlere yönelir. Bilginin beyinde işleyişi de aksaklığa uğrayabilir, bilginin özümsenmesi zorlaşabilir. Peki bu durumda ne yapılmalı? Bilgiyi bütün halinde görmek gerekir. Kelimeleri okumak yerine, cümleleri okumak gerekir. Sözcüklere takılmadan, üzerinde fazla durmadan hızlıca okumak gerekir, korkmayın beyin bunları kolayca işleyecektir. O anda anlayamayabilirsiniz ya da anlamadığınızı düşünebilirsiniz. Bunun nedeni, beynin bilgiyi işleme sürecinin devam etmesidir, evet beyin bilgiyi çabucak aldı ama işlemeye devam ediyor, bilgiyi kendi içinde düzenliyor ve sınıflandırıyor. Bir süre sonra işlem tamamlanır ve anladığınızın farkına varırsınız. Yani bilginin alındığı zaman ile 5-10 dk sonrası arasında kesinlikle fark vardır.
Bu konu hakkında birçok araştırma bulunmaktadır. Öğrenmek benim işim, öğrenmenin yaşı yok diyorsanız bu konu hakkındaki araştırmalara göz atmakta fayda var. Unutmayalım, öğrenmek dünyanın en güzel işidir. Bizi biz yapar, güçlü kılar. İşte bunun için beynimize çok şey borçluyuz, yormayalım onu.
(Temel Konuk 14.02.2015, 00.25)
.
.
.
